BATMAN CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA
ŞİKAYETÇİ : Av. Nuri MEHMETOĞLU
Batman Barosu (Av. Sedat Özevin İnsan Hakları Merkezi) adına,
Demokrasi Bulvarı. No:339, 72060 Merkez/Batman
ŞİKAYET OLUNAN: 1. Işıl Özgentürk “Cumhuriyet.com.tr” gazetesi yazarı.
Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok.No:2 34381 Şişli / İstanbul
2. Aykut Küçükkaya “Cumhuriyet.com.tr” G. Yayın Yönetmeni
Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok.No: 2 34381 Şişli / İstanbul
KONU : Batmanlıları aşağılayıcı ve hakaret eden yazı yazan kişi ile yayınlamaya olanak sağlayan kurumun genel yayın yönetmeni hakkında soruşturma başlatılması ile cezalandırılmaları yönünde kamu davası açılması talebimiz.
SUÇ : Halkın bir kesimini, bölge farklılığına dayanarak basın yolu ile alenen aşağılama. (5237 s. TCK madde: 216/2, 218) ve Hakaret (madde: 125/1-2-4, 126)
SUÇ TARİHİ : 30.08.2020
AÇIKLAMALAR :
1. 30.08.2020 tarihinde, şikayet olunan Işıl Özgentürk tarafından “Porno Çukurunda Debeleniyoruz” başlıklı bir yazı yazılmış ve yazı, https://www.cumhuriyet.com.tr/ web adresinde internet yolu ile yayın yapmakta olan Cumhuriyet gazetesinde, yazarlar kısmı/Işıl Özgentürk (https://www.cumhuriyet.com.tr/yazarlar/isil-ozgenturk/porno-cukurunda-debeleniyoruz-1762074) sayfasında yayınlanmıştır. (Ek:1)
2. Yazı internet yolu ile açık ve ücretsiz yayınlanmış olup, tüm Dünya’dan erişime açıktır.
3. Şikayete konu yazıda; O bölgeyi çok iyi bilen, bir öğretmen dostunun söylediklerine dayanarak “Buralarda kız çocuklarına hiç değer verilmez, babalar kız çocuklarını çocuktan saymaz, onlar okutulmazlar, mal gibi satılırlar. Mirastan onlara hiçbir pay düşmez. Herhangi bir beceri edinmeleri, yaşamlarını kendi ayakları üstünde sürdürmeleri için hiçbir yardım almazlar. Bu durumdaki genç kızların iki seçeneği vardır: Ya dağa çıkmak ya da kentlerinde görev yapan asker, bürokrat biriyle evlenerek kurtulmak. Bu nedenle pek çok genç kız umutsuzca kendini kandırır, evlilik hayalleri kurar ve ansızın bürokrat, asker bir başka bölgeye tayin olur gider. Çoğu bekâretini kaybetmiş genç kızlar için intihar, bir kurtuluş olur.” denilmektedir.
4. Başkasının söylemi olarak yazılsa bile suç unsuru olması halinde yazarın sorumluluğu tartışılmaz.
5. Yazı, herhangi bir sosyal, toplumsal, antropolojik veya başka bir bilimsel inceleme veya araştırmaya dayanmadığı gibi somut bir bilgiye de dayanmamaktadır.
6. Yazıda anlatılanların “Batman’da” geçtiği ve “Batmanlılar” tarafından uygulandığı iddia edilerek, Bölge ve Bölge halkı aşağılanmış ve hakaret edilmiştir.
7. 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 2. Kitap, Üçüncü Kısmının, “Kamu Barışına Karşı Suçlar” başlıklı Beşinci Bölümdeki, 216. Maddesi şöylerdir:
“Halkı Kin Ve Düşmanlığa Tahrik Veya Aşağılama”
Madde 216- (1) Halkın sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge bakımından farklı özelliklere sahip bir kesimini, diğer bir kesimi aleyhine kin ve düşmanlığa alenen tahrik eden kimse, bu nedenle kamu güvenliği açısından açık ve yakın bir tehlikenin ortaya çıkması halinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Halkın bir kesimini, sosyal sınıf, ırk, din, mezhep, cinsiyet veya bölge farklılığına dayanarak alenen aşağılayan kişi, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Halkın bir kesiminin benimsediği dini değerleri alenen aşağılayan kişi, fiilin kamu barışını bozmaya elverişli olması halinde, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
8. Yazı içeriği incelendiğinde, yazıda: “Halkın Bir Kesimini, Bölge Farklılığına Dayanarak Alenen Aşağılandığı” açıktır.
9. Yukarıda belirtildiği üzere yazı, internet gazeteciliği kapsamında internet yolu ile tüm Dünya’ya açık olarak yayınlanmıştır. Bu bakımdan da kanundaki ilgili bölümün ortak hükmünü düzenleyen; (29/6/2005-5377/25 madde ile değişik) 218 maddesinin:
“Yukarıdaki maddelerde tanımlanan suçların basın ve yayın yoluyla işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranına kadar artırılır.”
hükmü de birlikte uygulanması gerekmektedir.
10. Ayrıca yazıda; onur, şeref ve saygınlığını rencide eder nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat edilmekle, (Batman) bölge halkının tamamına hakarette bulunulmuştur.
11. Hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 2. kitabında, “Kişilere Karşı Suçlar”ı düzenleyen ikinci kısmının, “Şerefe Karşı Suçlar” başlıklı sekizinci bölümdeki, 125. maddesinde düzenlenmiştir.
“Hakaret
Madde 125- (1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden (&S230;) veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.
(2) Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.
(3) Hakaret suçunun;
a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı,
b) Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı,
c) Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle,
İşlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.
(4) (Değişik: 29/6/2005 – 5377/15 md.) Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.
(5) (Değişik: 29/6/2005 – 5377/15 md.) Kurul hâlinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi hâlinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır. Ancak, bu durumda zincirleme suça ilişkin madde hükümleri uygulanır.”
12. Somut olaydaki söylemler, 125/1,2 ve 4. Fıkra düzenlemelerdeki hakaret suçu kapsamına girmektedir.
13. Her ne kadar hakaret suçu bakımından herhangi bir şahıs ismi açıkça zikredilmemiş ise de
“Mağdurun belirlenmesi
Madde 126- (1) Hakaret suçunun işlenmesinde mağdurun ismi açıkça belirtilmemiş veya isnat üstü kapalı geçiştirilmiş olsa bile, eğer niteliğinde ve mağdurun şahsına yönelik bulunduğunda duraksanmayacak bir durum varsa, hem ismi belirtilmiş ve hem de hakaret açıklanmış sayılır.”
Şeklindeki 126. Madde gereği hakaret Batman’da yaşaya ve Batmanlı olan tüm kişilere yapılmıştır.
14. Hakaret suçunun;
“Soruşturma ve kovuşturma koşulu
Madde 131- (1) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen hariç; hakaret suçunun soruşturulması ve kovuşturulması, mağdurun şikayetine bağlıdır.”
Şeklindeki düzenleme gereği şikayete tabidir.
15. Yukarıda da belirtildiği gibi hakaretin mağduru Batman’da yaşayan ve/veya Batmanlı olan tüm kişilerdir.
Bu bağlamda; kendi adımıza, Batman Barosu Av. Sedat Özevin İnsan Hakları Merkezi adına, Batman Barosu adına, Batman’da yaşayanlar adına ve Batmanlılar adına şikayetçiyiz.
16. Bu nedenlerle, şikayetçi olunanalar hakkında soruşturma başlatılması ve neticede cezalandırılmaları yönünde kamu davası açılması talebi ihtiyacı hasıl olmuştur.
TALEP ve SONUÇ :
Yukarıda anlatılan nedenler ile Başsavcılığın resen değerlendireceği nedenlerin değerlendirilmesiyle;
A. Şikayet olunanalar ile Sayın Başsavcılıkça tespit edilecek diğer sorumlu kişi ve kişiler hakkında soruşturma başlatılmasına,
B. Soruşturma sonucu belirtilen suçlar ile Başsavcılığın tespit edeceği diğer suçlara ilişkin kamu davası açılmasına karar verilmesini saygılarımızla arz/talep ediyoruz. 31.08.2020
Av. Nuri MEHMETOĞLU
BATMAN BAROSU (İnsan Hakları Merkezi) Adına
EK: Konu yazı çıktısı