KOZLUK İLÇESİ’NE BAĞLI 12 KÖYDE ELEKTRİK KESİNTİLERİNDEN KAYNAKLANAN SU KESİNTİLERİNE İLİŞKİN

TESPİT, GÖZLEM ve ÖNERİLERİMİZ 

Basında ve kamuoyunda İlimiz Kozluk İlçesi’ne bağlı 12 köyde köylere içme suyu sağlayan şebeke pompalarında yapılan elektrik kesintisi nedeniyle 23 Haziran'dan bu yana içme suyuna erişim sağlanamadığı yönündeki bilgilerin yer alması üzerine, Batman Barosu Başkanı Av. Erkan ŞENSES, Batman Barosu yönetim kurulu üyeleri Av. Mesut AYDIN, Av. Gülizar YILDIZ ile Batman Barosu üyesi Av. Osman BOZKURTACA’dan oluşturulan heyet ile 04 Temmuz 2021 tarihinde su kesintilerin yaşandığı Yeniçağlar (Zilan), Karpuzlu (Selivê) ve Samanyolu (Kanikê) köylerine gidilmiştir.

Heyetimiz Yeniçağlar (Zilan), Karpuzlu (Selivê), Samanyolu (Kanikê) ve Parmakkapı (Hiskutê) köylerinin muhtarlarıyla ve köy sakinleriyle görüşme yaparak su kesintilerinin nedeni ve 23 Haziran’dan bu yana su kesintilerinin gündelik hayata etkilerini öğrenmeye çalışmıştır.

Köy muhtarlarıyla yapılan görüşmede muhtarlar heyetimize köylerine su şebekesi sağlayan deponun pompasının elektriğinin borçları nedeniyle Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. tarafından kesildiğini, bunun üzerine içme sularını Batman Sol Sahil Sulama Birliği’ne bağlı sulama kanalından temin etmeye çalıştıklarını, köy muhtarlığının bir bütçesi olmadığından anılan borcu ödemelerinin mümkün olmadığını, mevcut durumun sürdürülebilir olmadığı, salgın hastalıklara davetiye çıkarıldığını belirtmişlerdir.

Anılan köylerde heyetimizce yapılan gözlemde traktörle içme suyu taşındığı, traktöre sahip olmayan yurttaşların ise ellerindeki bidonlarla sulama kanalına giderek su ihtiyaçlarını karşıladıkları gözlemlenmiştir.

05 Temmuz 2021 Tarihinde Batman Barosu Başkanı Av. Erkan ŞENSES ile Batman Barosu yönetim kurulu üyesi Av. Mesut AYDIN sorunun çözümü noktasında ne yapılabileceği hususunda Dicle Elektrik Dağıtım A. Ş. Batman İl Müdürü ile görüşmüştür. Yapılan görüşmede pompaların bağlı olduğu sayaçların borçları nedeniyle elektrik kesintisi yapıldığı doğrulanmış, köylülerin borçları ödemesi sonrası elektrik akımının yeniden verileceği belirtilmiştir.

05 Temmuz 2021 Tarihinde Batman Barosu Başkanı Av. Erkan ŞENSES ile Batman Barosu yönetim kurulu üyesi Av. Gülizar YILDIZ sorunun çözümü noktasında ne yapılabileceği hususunda Batman İl Özel İdaresi Genel Sekreteri ile görüşmüştür. Yapılan görüşmede anılan köylerin şebeke suyu altyapısının İl Özel İdare tarafından yapılıp köy muhtarlıklarına devredildiği ve elektrik faturalandırmasından kaynaklanan borçlardan köy tüzelkişiliğinin sorumlu olduğu vurgulanmıştır.

-Tespit ve Önerilerimiz

1. Anayasa’nın 17. maddesine göre; herkes, yaşama, maddî ve manevî varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir. Yine Anayasa’nın 56. maddesine göre; herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Yaşam hakkı; yaşamı sürdürme, makul, önlenebilir dert ve sıkıntılardan ayrı olarak yaşamayı kapsar. Yaşam hakkı, bu hak kapsamındaki koşulların yeterli standartta sağlanması için devletlerin harekete geçmesini gerektirir. Yiyecek, giyim, barınma, sağlık ve sosyal hizmetler bu hakkın temel unsurlarıdır. Yaşam hakkının temiz içme ve kullanma suyuna ulaşım hakkı, hijyenik yaşam ortamının sağlanması, beslenme için yeterli yiyecek, kapsamlı aşı, ilaç ve tedavi hizmetleri, doğum öncesi ve sonrası bakım hizmetleri, hastalıkların önlenmesi ve yetersiz beslenme hakkında insanların bilinçlendirilmesi gibi birçok unsuru bulunmaktadır.

2. Bu unsurlardan biri olarak Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 28 Temmuz 2010 tarihinde yapılan oylamayla temiz içme suyuna erişim hakkı ve sanitasyon[1]  hakkını temel bir insan hakkı olarak kabul etmiştir. Böylece su, tüm insan haklarının temel bir parçası ilan edilmiştir.

3. Binlerce insanın yaşadığı söz konusu köylerde ciddi bir salgın hastalık tehlikesi bulunmaktadır. Özellikle dizanteri, kolera ve ishal gibi salgın hastalıkların habercisi olan sulama kanalından içme suyu temini ortada ciddi bir halk sağlığı sorunu bulunduğunu ortaya koymaktadır. Sağlık Bakanlığı’nın bu hususta 12 köyün içtiği sulardan numune alarak suların içilebilir olup olmadığını ortaya koyması yaşanabilecek bir salgının önlenmesi bakımından elzemdir.

4. Öte yandan hukuki bir alacağın tahsil edilememesinin binlerce insanın temel insan hakkı sayılan içme suyuna erişimini ve dolayısıyla yaşam hakkını ortadan kaldırmaya yol açması kabul edilemez.

5. Elektrik dağıtım hizmetinin özelleştirilmesi Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’nın elektrik gibi temel bir hakkın kullandırılması hususundaki hizmetten elini çektiği olarak anlaşılmamalıdır. Bu noktada Batman Barosu; Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) ve Batman Valiliği’ne halk sağlığı açısından ciddi sonuçları olan elektrik kesintilerine karşı mevzuattan doğan yetkilerini kullanarak söz konusu şirkete kesintiyi sona erdirmesi yönünde girişimde bulunması, Sağlık Bakanlığı’na ise olası bir kolera, dizanteri ve ishal salgınına karşı gerekli önlemleri alma çağrısında bulunmaktadır.

Meslektaşlarımıza ve kamuoyuna saygıyla duyurulur.

                                                                                                  Batman Barosu

[1] Sanitasyon temiz içme suyu, atık su ve kanalizasyonunun yeterli arıtımı ve bertarafı ile ilgili halk sağlığı koşullarını ifade eder